Podjęcie decyzji o założeniu działalności gospodarczej zwykle poprzedza wiele analiz, w tym te w jaki sposób obniżyć wysokości zobowiązań finansowych.
Obecne regulacje prawne zawarte w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (dalej zwana ustawą), pozwalają na zmniejszenie zobowiązań względem ZUS przez maksymalny okres 66 miesięcy. Wyróżnić można ulgę na start, preferencyjne stawki ZUS oraz tzw. Mały ZUS Plus.
Ulga na start dla przedsiębiorców
Ulga ta obowiązuje przez okres pierwszych 6 miesięcy prowadzenia działalności gospodarczej i polega na tym, że przedsiębiorca z niej korzystający jest zobowiązany tylko do opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne. Z pozostałych składek tj. emerytalnych, rentowych, wypadkowych, na rzecz Funduszu Pracy i Funduszu Solidarnościowego taki przedsiębiorca jest na ten czas zwolniony.
Możliwość ta dotyczy jednoosobowych działalności gospodarczych oraz wspólników spółek cywilnych, pod warunkiem, że jest to pierwsza działalność tego przedsiębiorcy, bądź została ona wznowiona w terminie przekraczającym 60 miesięcy od zakończenia albo zawieszenia działalności poprzedniej. Szczegółowe warunki korzystania z tej ulgi znajdują się w treści ustawy.
Dowolnie przyjęta podstawa składki nie może być niższa niż 75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale poprzedniego roku.
Należy pamiętać, że okres obowiązywania tej ulgi nie zmienia się, w tym nie ulega zawieszeniu np. w sytuacji zawieszenia działalności, której ulga dotyczy. Warto zwrócić uwagę od kiedy dokładnie ulga ta zaczyna obowiązywać, gdyż jest to zależne od daty, w której działalność przedsiębiorca rozpocznie. Możliwe bowiem, że ulga będzie obowiązywać od następnego miesiąca niż ten, w którym rozpoczęliśmy działalność, a dzieje się to w przypadku, gdy nie nastąpi to pierwszego dnia miesiąca, tylko w dacie późniejszej.
Preferencyjne składki ZUS dla JDG
Zakończenie okresu obowiązywania ulgi na start nie jest dla przedsiębiorcy jednoznaczne z koniecznością opłacania ZUS-u na zwykłych warunkach. Przedsiębiorca taki może przez okres 24 miesięcy korzystać z preferencyjnych składek ZUS. Wspomniane preferencyjne składki polegają na tym, że podstawą naliczania preferencyjnych składek ZUS jest 30% minimalnego wynagrodzenia brutto, podczas, gdy w tzw. dużym ZUS-ie podstawą tą jest wartość 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego brutto.
Jednakże w zakresie tej możliwości ustawodawca wprowadził liczne ograniczenia i wymogi, w szczególności wskazać należy, że preferencyjne składki dotyczyć mogą jedynie przedsiębiorców, którzy spełniają łącznie dwa warunki. Warunkiem pierwszym jest to, aby przedsiębiorcy nie realizowali działalności na rzecz swojego byłego pracodawcy. Należy podkreślić, że już samo rozpoczęcie takiej działalności powoduje utratę tego prawa. Nadto warunek ten musi być spełniony przez cały okres obowiązywania preferencyjnych składek. Drugi warunek zawiera wyłączenie możliwości prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w okresie ostatnich 60 miesięcy poprzedzających rozpoczęcie działalności, której ta preferencyjna wysokość składek ZUS dotyczy.
Analogiczne przykładowe wyłączenie dotyczy też np. wspólników jednoosobowych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, ale nie jest to jedyna grupa z tego prawa na tych zasadach wyłączona.
Mały ZUS Plus
Gdy przedsiębiorcy wykorzystają już termin obowiązywania preferencyjnych składek ZUS, mogą oni jeszcze przejść na Mały ZUS Plus. W jego ramach ma miejsce zastosowanie obniżonych stawek w stosunku do przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą minimum przez 60 dni w poprzednim roku kalendarzowym, a którzy osiągnęli przychód roczny nieprzekraczający 120 000 zł.
Okresem przez jaki można korzystać z Małego ZUS Plus jest 36 miesięcy, co istotne nie musi być on ciągiem, można go bowiem rozłożyć na maksymalnie 5 lat, tj. 60 miesięcy.
Zgodnie z ustawą, podstawa wymiaru składek, nie może przekroczyć 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego na dany rok kalendarzowy i nie może być niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w styczniu danego roku.
Podstawę wymiaru składek, ubezpieczony ustala na dany rok kalendarzowy, mnożąc przeciętny miesięczny dochód z pozarolniczej działalności gospodarczej uzyskany w poprzednim roku kalendarzowym, obliczony zgodnie z ust. 4, przez współczynnik 0,5. Otrzymany wynik jest zaokrąglany – do pełnych groszy w górę, jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 grosza, lub w dół, jeśli jest niższa. Dokładny wzór do obliczenia podstawy wymiaru składki zawiera wspomniany ustęp 4 ustawy.
Wraz z wykorzystaniem możliwości jakie daje Mały ZUS Plus przedsiębiorca przechodzi już na rozliczenie tzw. Dużym ZUS-em.
Korzystanie z ulg w zakresie ZUS ma swoje blaski i cienie, niemniej pozwala na czasowe ograniczenie wydatków, co jest szczególnie istotne dla przedsiębiorców o nieugruntowanej jeszcze pozycji na rynku. Warto zapoznać się z możliwościami jakie rozwiązania te dają, nie zapominając jednakże o różnych konsekwencjach, takich jak np. wynikające z zastosowania ulg późniejsze niższe wypłaty zasiłków czy to chorobowych, macierzyńskich czy opiekuńczych. Faktyczne korzyści zależą zatem od aktualnej sytuacji przedsiębiorcy i jego planów na przyszłość, tak w zakresie zawodowym jak i prywatnym.
Jeśli wahasz się czy możesz, bądź czy powinieneś korzystać z ulg w zobowiązaniach względem ZUS, możesz skontaktować się z naszą Kancelarią, a chętnie doradzimy Ci optymalne dla Ciebie rozwiązanie w Twojej bieżącej sytuacji.